Hər hansı bir xalqın ədəbiyyatının, həmçinin müəyyən dövrə, cərəyana, tematikaya, yaxud janra aid ədəbiyyatın təmsilçisi olan müxtəlif müəlliflərin seçilmiş əsərlərindən ibarət şeir və ya nəsr məcmuəsi antologiya adlanır.

Qədim zamanlarda antik ədəbiyyatın seçilmiş əsərləri, xüsusilə, epiqramları antologiyalarda toplanırdı. Ədəbiyyat tarixində ilk antologiya qədim yunan şairi Meleaqr tərəfindən tərtib edilib. Onun "Çələng" adlı antologiyasına öz əsərləri, həmçinin qırx altı şairin şeiri daxil idi. Azərbaycanda ilk antologiyalar 19-cu əsrdə tərtib edilib. Mirzə Yusif Qarabağinin tərtib etdiyi “Məcmueyi divani-Vaqif və digər müasirin”, Hüseyn Əfəndi Qayıbovun 4 cildlik “Azərbaycanda məşhur olan şüəranın əşarına məcmuə” və s. buna misal ola bilər.  Bu yazımızda saytımızda da yer alan bəzi antologiyalar haqqında ətraflı məlumat ala bilərsiniz.

 

Pərvanə Məmmədova - Güney Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası. Güney Azərbaycan ədəbiyyatı Ümumazərbaycan ədəbiyyatının tərkib hissəsi olmaqla, eyni zamanda özünəməxsus xüsusiyyətlərə də malikdir. Ona görə də Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında Güney Azərbaycan ədəbiyyatının müxtəlif dövrlərinə dair çoxcildlik antologiyalar nəşr edilmişdir. Təqdim olunan antologiyanın yeniliyi ondan ibarətdir ki, o, son otuz ildə Güney Azərbaycanda yazıb-yaradan ədəbi nəslin yaradıcılığını əks etdirir. Burada yüzə yaxın şair və yazıçı haqqında avtobioqrafik məlumat və əsərlərindən örnəklər verilmişdir. Bu yaradıcılıq nümunələri İranla bərabər, dünyanın müxtəlif ölkələrində yaşayan Güney Azərbaycanın çağdaş şair və yazıçılarının yaradıcılığının ümumi mənzərəsini aydın şəkildə əks etdirir.

Antologiyada həm xalq şeiri üslubunda və divan ədəbiyyatı tərzində yazılmış, eyni zamanda Avropada ötən əsrin 60-cı illərində formalaşan "fləş fikşn" (Flash Fiction) üslubunda yaranan və minimalizmə, kiçik həcmə əsaslanan nəsr əsərləri, özündə postmodernizmin bəzi imkan və açılım-çevrilmələrini əks etdirən şeirlər vardır.

Antologiyada toplanan əsərlər ədəbi aləmdə müasir Güney Azərbaycan ədəbiyyatının əsas meyilləri, məzmunu və dili haqqında da ətraflı təsəvvür yaradacaqdır.

İngilis ədəbiyyatı antologiyası 2-cilddə. Bu kitaba XVI-XIX əsrlər ingilis ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən Uilyan Şekspir, Daniel Defo, Conatan Svift, Robert Berns, Valter Skott, Corc Qordon Bayron, Persi Bişi Şelli, Çarlz Dikkens, Luis Keroll, Brem Stoker, Robert Luis Stivenson və başqalarının əsərləri daxil edilmişdir.

Rus nəsri antologiyası. XIX əsr rus nəsri dünyanın iki sosial qütbünü birləşdirməyə can atıb: şəxsiyyət və xalq. İ.Qonçarov, L.Tolstoy, İ.Turgeшоnev, F.Dostoyevski və s. kimi yazıçıların romanları buna bariz nümunədir.
“Şərq-Qərb” Nəşriyyat Evində nəşr olunmuş bu kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.