Qatıq südün mayalanmasından hazırlanır. Qatıq yağlı və yarımyağlı ola bilir. Ən yaxşı qatıq qoyun və camış südündən hazırlanan qatıqdır.

Qatığın ilk dəfə necə hazırlanması ilə bağlı kifayət qədər məlumatımız yoxdur.  Bununla belə, qədim türk dilində “qatıq” sözünə ancaq VIII əsrdən sonrakı mənbələrdə rast gələ bilirik. Qatığın Avropada yayılması ilə bağlı ilk məlumat fransız tibb tarixində yer alır. Avropada, xüsusilə də, Amerikada qatıq “bolqar südü” adlandırılır. Buna səbəb isə M. Qriqorov adlı bir bolqar həkiminin qatığın tərkibində “laktobacillus bulgaricus” mikrobunu kəşf etməsidir. Qatığın Avropada geniş yayılmasında rus bakterioloqu Metçnekovun irəli sürdüyü tezislər də az rol oynamamışdır. Çünki Metçnekov iddia edir ki, qatıq ömrü uzadır. O, Qafqaz və Balkan ölkələrindəki uzunömürlülərin çoxlu qatıq istehlak etdiyini qeyd etdi. Qatıq Avropada sürətlə yayılıb məşhurlaşdıqdan sonra Amerikaya aparılıb. Asiya və Afrikada qatığın yayılması türklərin adı ilə bağlıdır.

Qatıq yeganə qida maddəsidir ki, mədədə öz-özünə həzm olunur. Bundan başqa, qatıq istehlakı vərəm və Sibir yarası istisna olmaqla tif, paratif, difteriya, dizenteriya, xolera kimi 22 xəstəliyə qarşı mübarizədə ən qədim və faydalı üsullardan biridir.  Tərkib etibarı ilə südə yaxın olan qatığın tək fərqi tərkibindəki laktozadır. Qatığın tərkibisə belədir: Su 80-86%, quru maddə 14-20%, yağ 2-8%, protein 4-8%, süd şəkəri 2-5%, mineral maddə 0.8-1.2%, turşuluq 0.9%. Görüldüyü kimi, qatığın qida dəyəri südə görə daha yüksəkdir. Əhəmiyyətli dərəcədə protein, yağ, vitamin və mineral mənbəyi olan qatıq həzmi asanlaşdırır. Fermentləşdirmə zamanı laktozanın bir hissəsi hidrolizə olduğu üçün qatıq öz-özünə həzm edilir.

Qatıq yuxunu normallaşdırır, xolestrini aşağı salır. Qatığı  günün bütün saatlarında yemək olar. Qatıq həmişə suyu ilə birlikdə yeyilməlidir. Çünki, vitaminlər daha çox qatığın suyunda toplanır. Qatığın şəkər xəstələri üçün də faydaları çoxdur. Ancaq şəkər xəstələrinə verəcəyiniz qatıq turş olmamalı və qaymağı alınmalıdır.